اثر عصاره الکلی ضایعات چای سبز بر تجزیه پذیری شکمبه ای و قابلیت هضم روده ای کنجاله سویا

سابقه و هدف: تجزیه شدن پروتئین جیره در شکمبه نشخوارکنندگان اغلب موجب هدر رفتن آن در حیوانات پرتولید می‌گردد. بدین منظور محافظت از پروتئین در حیوانات پرتولید که نیاز پروتئینی آن‌ها از ساخت پروتئین میکروبی قابل تامین نیست، ضروری می‌باشد. بنابراین پژوهش حاضر جهت بررسی اثر سطوح مختلف عصاره ضایعات چای سبز بر تجزیه‌پذیری شکمبه‌ای و قابلیت هضم روده‌ای ماده خشک و پروتئین خام کنجاله سویا انجام گرفته است. مواد و روش‌ها: به‌منظور عصاره‌گیری از ضایعات چای سبز، از یک حلال با نسبت 10 میلی‌لیتر متانول، 10 میلی‌لیتر اتانول و 80 میلی‌لیتر آب مقطر در هر 100 میلی‌لیتر استفاده شد. کنجاله سویا با سطوح صفر (شاهد)، 5، 10، 15 و 20 درصد ماده خشک با عصاره حاصل عمل‌آوری گردید. تجزیه‌پذیری شکمبه‌ای ماده خشک و پروتئین خام با استفاده از 2 راس گاو نر تالشی به روش کیسه‌های نایلونی در ساعات صفر، 2، 4، 6، 8، 12، 24 و 48 ساعت و قابلیت هضم روده‌ای آن به روش برون‌تنی اندازه‌گیری شد. یافته‌ها: عمل‌آوری در تمامی ساعات انکوباسیون مقدار تجزیه‌پذیری ماده خشک کنجاله سویا را به‌طور معنی‌داری کاهش داد (05/0 >P). پس از 48 ساعت انکوباسیون تجزیه‌پذیری پروتئین خام تیمارهای عمل‌آوری شده با سطوح 5 و 10 درصد تفاوت آماری معنی‌داری با تیمار شاهد نداشت (05/0 >P) اما سطوح 15 و 20 درصد عصاره به‌طور قابل توجهی تجزیه‌پذیری پروتئین خام را نسبت به تیمار شاهد کاست (05/0 >P). بخش سریع تجزیه ماده خشک کنجاله سویا در تیمارهای عمل‌آوری شده با سطوح 15 و 20 درصد عصاره به‌طور معنی‌داری نسبت به تیمار شاهد کاهش یافت (05/0 >P). بخش سریع تجزیه پروتئین خام در کلیه سطوح عمل‌آوری نسبت به تیمار شاهد کاهش معنی‌داری پیدا کرد (05/0 >P). بخش کند تجزیه و پتانسیل تجزیه‌پذیری ماده خشک در تیمارهای عمل‌آوری شده نسبت به تیمار شاهد به‌طور معنی‌داری کاهش یافت (05/0 >P). بخش کند تجزیه پروتئین خام در تیمارهای شاهد و عمل‌آوری شده با 5 و 10 درصد عصاره تفاوت معنی‌داری با هم نداشتند، اما سطوح 15 و 20 درصد عصاره مقدار این بخش را نسبت به تیمار شاهد به‌طور قابل توجهی کاهش داد (05/0 >P). نرخ ثابت تجزیه‌پذیری ماده خشک و پروتئین خام تیمارهای آزمایشی تفاوت معنی‌داری با هم نداشتند. تجزیه‌پذیری موثر ماده خشک و پروتئین خام (در سرعت‌های عبور 2، 5 و 8 درصد) در اثر عمل‌آوری کاهش یافت (05/0 >P). قابلیت هضم روده‌ای ماده خشک تیمارهای عمل‌آوری شده با سطوح 5 و 10 درصد عصاره به‌طور معنی‌داری از سایر تیمارهای آزمایشی بیشتر بود ولی سطح 20 درصد عصاره منجر به کاهش آن شد (05/0 >P). قابلیت هضم روده‌ای پروتئین خام نیز در تیمارهای عمل‌آوری شده با 5 و 10 درصد عصاره از سایر تیمارها بیشتر بود اما عمل‌آوری با 20 درصد عصاره منجر به کاهش آن گردید (05/0 >P). نتیجه‌گیری: عمل‌آوری کنجاله سویا با عصاره ضایعات چای سبز می‌تواند موجب کاهش تجزیه‌پذیری شکمبه‌ای آن ‌گردد. با توجه به نتایج حاصل از اندازه‌گیری قابلیت هضم روده‌ای ماده خشک و پروتئین خام، سطوح 5 و 10 درصد عصاره ضایعات چای سبز موجب بهبود جذب روده‌ای کنجاله سویا شده و می‌تواند برای محافظت از پروتئین خام آن در مقابل تجزیه‌پذیری شکمبه‌ای مورد استفاده قرار گیرد.